નવી શિક્ષણ નીતિ પ્રાપ્ત થઈ, કેન્દ્રીય કેબિનેટની મંજૂરી !

ભારત સરકાર દ્વારા પ્રસ્તાવિત કેન્દ્ર સરકારની કેબિનેટની મંજૂરી બાદ દેશમાં 36 વર્ષ બાદ નવી શિક્ષણ નીતિ અમલમાં આવી છે.

કેબિનેટે નવી શિક્ષણ નીતિ (નવી શિક્ષણ નીતિ 2023)ને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે. 34 વર્ષ બાદ શિક્ષણ નીતિમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. નવી શિક્ષણ નીતિના નોંધપાત્ર મુદ્દાઓ નીચે મુજબ છે.

પાંચ વર્ષ મૂળભૂત

1. નર્સરી @ 4 વર્ષ
2. જુનિયર કેજી @ 5 વર્ષ
3. Sr KG @ 6 વર્ષ
4. ધોરણ 1 લી @ 7 વર્ષ
5. ધોરણ 2જી @ 8 વર્ષ

     ત્રણ વર્ષની તૈયારી

6. ધોરણ 3જી @ 9 વર્ષ

     7.ધોરણ 4થી @10 વર્ષ

     8.ધોરણ 5મું @11 વર્ષ

     ત્રણ વર્ષ મધ્ય

9. ધોરણ 6 @ 12 વર્ષ

    10.ધોરણ 7મું @ 13 વર્ષ

    11.ધોરણ 8મું @ 14 વર્ષ

    ચાર વર્ષ માધ્યમિક

    12.ધોરણ 9મું @ 15 વર્ષ

    13.Std SSC @ 16 વર્ષ

    14.ધોરણ FYJC @ 17 વર્ષ

    15.STD SYJC @18 વર્ષ

    ખાસ મુદ્દાઓ:

    #બોર્ડ ફક્ત ધોરણ 12 માં લેવામાં આવશે

   ★એમફિલ બંધ થશે, કોલેજની ડિગ્રી 4 વર્ષની રહેશે

   ■10મું બોર્ડ પૂરું થયું.

   ◆ હવે ધોરણ 5 સુધીના વિદ્યાર્થીઓને માતૃભાષા, સ્થાનિક ભાષા અને રાષ્ટ્રીય ભાષામાં જ ભણાવવામાં આવશે. બાકીના       વિષયો, ભલે તે અંગ્રેજી હોય, પણ એક વિષય તરીકે શીખવવામાં આવશે.

• અગાઉ 10માં બોર્ડની પરીક્ષા આપવી ફરજિયાત હતી, જે હવે નહીં થાય.

★ પરીક્ષા 9 થી 12 ધોરણ સુધીના સેમેસ્ટરમાં લેવામાં આવશે. શાળા શિક્ષણ 5+3+3+4 ફોર્મ્યુલા હેઠળ ભણાવવામાં આવશે.

■ કોલેજની ડિગ્રી 3 અને 4 વર્ષની હશે. એટલે કે તમને ગ્રેજ્યુએશનના પ્રથમ વર્ષમાં પ્રમાણપત્ર, બીજા વર્ષમાં ડિપ્લોમા અને ત્રીજા વર્ષમાં ડિગ્રી મળશે.

◆3 વર્ષની ડિગ્રી એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે જેઓ ઉચ્ચ શિક્ષણ લેવા માંગતા નથી. જ્યારે ઉચ્ચ શિક્ષણ કરતા વિદ્યાર્થીઓએ 4 વર્ષની ડિગ્રી કરવાની રહેશે. 4 વર્ષની ડિગ્રી કરતા વિદ્યાર્થીઓ એક વર્ષમાં MA કરી શકશે.

• MA વિદ્યાર્થીઓ હવે સીધા PHD કરી શકશે.

★ વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચે અન્ય અભ્યાસક્રમો કરી શકશે. ઉચ્ચ શિક્ષણમાં ગ્રોસ એનરોલમેન્ટ રેશિયો 2035 સુધીમાં 50 ટકા થશે. નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ, જો કોઈ વિદ્યાર્થી એક કોર્સની વચ્ચે બીજો કોર્સ કરવા માંગતો હોય, તો તે મર્યાદિત સમય માટે પહેલા કોર્સમાંથી બ્રેક લઈને બીજો કોર્સ કરી શકે છે.

■ઉચ્ચ શિક્ષણમાં પણ ઘણા સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. સુધારાઓમાં વર્ગીકૃત શૈક્ષણિક, વહીવટી અને નાણાકીય સ્વાયત્તતા વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પણ ઈ-કોર્સ શરૂ કરવામાં આવશે. વર્ચ્યુઅલ લેબ વિકસાવવામાં આવશે. નેશનલ એજ્યુકેશનલ સાયન્ટિફિક ફોરમ (NETF) શરૂ કરવામાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે દેશમાં 45 હજાર કોલેજો છે.

• સરકારી, ખાનગી અને ડીમ્ડ તમામ સંસ્થાઓ માટે સમાન નિયમો હશે.

 ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન

 શિક્ષણ મંત્રી

 ભારત સરકાર